Jean-Baptiste-Camille Corot - circa 1850
Jean-Baptiste Corot
1796–1875
Jean-Baptiste-Camille Corot was een Franse schilder die een brug sloeg tussen neoclassicisme en impressionisme. Hij werd beroemd om zijn landschappen waarin licht, sfeer en poëzie samenkomen. Zijn werk inspireerde een hele generatie impressionisten, die hem als een belangrijke voorloper beschouwden.
Corot werd geboren in Parijs in een welvarend gezin en kreeg aanvankelijk de kans om een zakelijke carrière te volgen. Toch koos hij voor de kunst en ontwikkelde zich tot een meester van het landschap. Hij bracht veel tijd door in Italië, waar hij leerde om direct naar de natuur te schilderen en het subtiele spel van licht en atmosfeer vast te leggen. Zijn liefde voor reizen en het buiten schilderen gaf zijn werk een levendigheid die nieuw en verfrissend was.
Hoewel hij begon met klassieke, zorgvuldig opgebouwde composities, werd hij vooral geroemd om zijn latere, lossere stijl. Die dromerige gevoeligheid en vrije penseelvoering wijzen vooruit naar het impressionisme en maken Corot tot een sleutelfiguur in de overgang naar de moderne schilderkunst.
Vroege leven en opleiding
Jean-Baptiste-Camille Corot werd geboren op 16 juli 1796 in Parijs. Zijn vader was handelaar in stoffen, zijn moeder eigenaresse van een succesvolle modezaak. Hoewel zijn ouders liever zagen dat hij in hun voetsporen trad, ondersteunden ze hem uiteindelijk toen hij koos voor een kunstenaarsbestaan.
Hij begon zijn opleiding bij de schilder Achille-Etna Michallon, een leerling van neoclassicist Jacques-Louis David, en later bij Jean-Victor Bertin. Zij leerden hem het belang van structuur en compositie, maar Corot ontwikkelde al snel zijn eigen benadering van het landschap.
Reizen en Italiaanse invloed
In 1825 vertrok Corot naar Italië, waar hij drie jaar bleef. Het landschap van Rome en de omliggende heuvels inspireerde hem enorm. Hij schilderde in de open lucht, met aandacht voor de helderheid van het mediterrane licht. Deze Italiaanse studies werden bepalend voor zijn latere werk en gaven zijn schilderijen een frisse en natuurlijke uitstraling.
Doorbraak en stijl
Corot werd al tijdens zijn leven erkend als een van de belangrijkste Franse landschapschilders. Zijn stijl kenmerkt zich door:
-
Licht en atmosfeer – Hij wist de subtiliteit van ochtendmist, schemering en reflecties op water te vangen.
-
Combinatie van klassiek en modern – Zijn vroege werken waren zorgvuldig opgebouwd, maar in zijn latere schilderijen liet hij de penseelvoering losser worden.
-
Poëtische toon – Zijn landschappen ademen een dromerige, bijna melancholische sfeer.
-
Invloed op impressionisten – Corot’s vrije manier van schilderen inspireerde Monet, Renoir en vele anderen.
Belangrijkste werken
-
View of the Colosseum (1825–1828) – Een vroege studie die zijn fascinatie voor Italië toont.
-
Ville-d’Avray (vanaf 1830) – Een reeks schilderijen van het dorp waar hij vaak verbleef en waar hij de natuur intiem en persoonlijk weergaf.
-
Souvenir de Mortefontaine (1864) – Een iconisch voorbeeld van zijn latere, dromerige stijl.
-
Woman with a Pearl (1868–1870) – Een portret dat zijn veelzijdigheid als schilder benadrukt.
Privéleven
Corot leidde een bescheiden en eenvoudig leven. Hij trouwde nooit en bleef sterk verbonden met zijn familie, vooral met zijn moeder. Hoewel hij nooit een huwelijk aanging, had hij wel gevoelens voor verschillende vrouwen, onder wie een jonge medewerkster uit de hoedenwinkel van zijn moeder en later een ballerina uit Bologna. Toen zijn vader probeerde een huwelijk voor hem te regelen, maakte Corot duidelijk dat hij zijn leven volledig aan de kunst wilde wijden.
Zijn atelier werd een ontmoetingsplek voor kunstenaars en schrijvers, en hij stond bekend om zijn gulheid en vriendelijkheid. Voor veel jongere kunstenaars was hij een mentor en vaderfiguur.
Inspiratie voor de impressionisten
Corot’s vrije penseelvoering en zijn vermogen om licht en atmosfeer te vangen, maakten hem tot een bron van inspiratie voor jongere generaties. Kunstenaars als Claude Monet, Pierre-Auguste Renoir en Camille Pissarro bewonderden zijn schilderijen en zagen in hem een pionier die de weg vrijmaakte voor hun eigen experimenten. Dankzij Corot’s voorbeeld durfden de impressionisten het traditionele academische schilderen achter zich te laten en het vluchtige, persoonlijke moment centraal te stellen.
Laatste jaren en dood
In zijn latere jaren werd Corot overladen met erkenning en onderscheidingen. Hij kreeg medailles op de Parijse Salon en werd benoemd tot officier in het Legioen van Eer. Ondanks zijn succes bleef hij eenvoudig leven en werkte hij onvermoeibaar door.
Corot overleed op 22 februari 1875 in Parijs, 78 jaar oud. Hij liet een groot oeuvre na dat zowel klassiek als modern aandoet, en dat zijn plaats in de kunstgeschiedenis voorgoed heeft verzekerd.
Waardering en invloed
Al tijdens zijn leven genoot Corot veel erkenning. Hij werd regelmatig bekroond op de Parijse Salon en ontving officiële onderscheidingen, waaronder het Legioen van Eer. Critici prezen zijn vermogen om de natuur een poëtische en bijna spirituele lading te geven, iets wat hem onderscheidde van veel tijdgenoten.
Na zijn dood bleef zijn reputatie groeien. Zijn landschappen worden nu gezien als hoogtepunten van lyrische schilderkunst en tonen hoe subtiel de overgang van klassiek naar modern kan zijn. Corot wordt daarmee beschouwd als een brugfiguur tussen de oude meesters en de vernieuwers van de 19e eeuw.
Interessante feitjes
Een late bloeier
Corot begon pas serieus met schilderen in zijn late twintigertijd, nadat hij eerst in de handel had gewerkt.
De gulle meester
Hij stond bekend om zijn vrijgevigheid en hielp vaak jongere kunstenaars financieel. Ook schonk hij regelmatig geld aan ziekenhuizen en liefdadigheidsinstellingen.
Een eigen universum
Hoewel hij veel reisde, keerden zijn schilderijen telkens terug naar dezelfde thema’s: stille vijvers, reflecties in water en zachte ochtend- of avondluchten.
Een spirituele dagelijkse routine
Corot begon iedere dag met het lezen van De navolging van Christus van Thomas à Kempis. Dit boek benadrukte het belang van innerlijk leven boven wereldse genoegens en vormde een bron van meditatie en inspiratie voor zijn bescheiden karakter.
Een meester in verkleinen
Corot schilderde vaak op klein formaat in de open lucht en werkte deze schetsen later in zijn atelier uit tot grotere doeken.
Bijnaam: Père Corot
Door zijn vriendelijke aard en leeftijd werd hij door jongere kunstenaars liefkozend “Vader Corot” genoemd.
Een eenvoudige garderobe
Ondanks zijn succes en aanzien kleedde Corot zich vaak als een boer. Zijn eenvoudige kledingkeuze paste bij zijn bescheiden karakter en benadrukte zijn verbondenheid met het plattelandsleven dat hij zo graag schilderde.
Liefde voor muziek
Corot had een mooie zangstem en was een groot liefhebber van muziek. Hij bezocht vaak concerten, soms wel meerdere keren per week, en had een voorkeur voor de opera’s van Gluck en de symfonieën van Beethoven.