Muralisme
Periode: 20ste eeuw - heden
Muralisme is een kunstvorm die traditioneel wordt geassocieerd met grootschalige muurschilderingen in openbare ruimtes. In tegenstelling tot Street Art, dat vaak een rebelse en spontane aard heeft, wordt Muralisme meestal georganiseerd en geautoriseerd. Murals worden vaak in opdracht gemaakt door overheden, culturele instellingen of gemeenschappen en hebben als doel om historische, sociale of politieke verhalen te vertellen.
Moderne murals worden vaak gecreëerd in samenwerking met steden of kunstprogramma’s en maken deel uit van stedelijke verfraaiingsprojecten. Net als Street Art kan Muralisme politiek en sociaal geladen zijn, maar het wordt meestal als legitieme en blijvende kunst beschouwd.
Ontstaan
De wortels van Muralisme zoals wij dat vandaag de dag kennen, liggen in het Mexicaanse Muralisme uit de jaren 1920-1950, waarbij kunstenaars als Diego Rivera, José Clemente Orozco en David Alfaro Siqueiros monumentale schilderingen gebruikten om de bevolking te onderwijzen over geschiedenis en sociale rechtvaardigheid. Later verspreidde Muralisme zich over de hele wereld, waarbij het zich aanpaste aan lokale culturen en stedelijke transformaties.
Verschil tussen Muralisme en Street Art
Hoewel zowel Muralisme als Street Art kunst in de openbare ruimte zijn, verschillen ze op meerdere vlakken. Muralisme is meestal een geautoriseerde kunstvorm, waarbij kunstenaars toestemming krijgen om monumentale muurschilderingen te maken. In tegenstelling tot Street Art, dat vaak zonder toestemming op muren, bruggen en straten verschijnt, worden murals vaak gefinancierd door overheden, gemeenschappen of culturele instellingen.
Qua stijl en techniek zijn murals over het algemeen gedetailleerd en met traditionele schildertechnieken aangebracht, zoals met kwasten, rollers of airbrush. Street Art daarentegen maakt gebruik van spuitbussen, sjablonen, wheatpaste en stickers, waardoor het sneller en gemakkelijker aan te brengen is. Murals zijn vaak bedoeld als permanente kunstwerken, terwijl Street Art vaker tijdelijk is en kan worden overschilderd of verwijderd.
De doelstellingen van beide kunstvormen verschillen ook. Muralisme richt zich vaak op educatie, stadsverfraaiing of het vertellen van historische en culturele verhalen, terwijl Street Art vaak politiek, activistisch, satirisch of humoristisch van aard is. Muralisten werken vaak maanden aan een muurschildering, terwijl Street Artists vaak binnen enkele uren of dagen hun werk voltooien.
Belangrijke stromingen binnen het Muralisme
Mexicaans Muralisme (1920-1950) – De oorsprong van de moderne muralistische beweging.
Voorbeeld van deze stroming is Man at the Crossroads van Diego Rivera.
Deze mural was bedoeld als een weergave van de technologische vooruitgang en de strijd tussen kapitalisme en socialisme. Rivera schilderde onder andere Vladimir Lenin, wat leidde tot de vernietiging van de mural in New York. Het werk werd later in Mexico-Stad opnieuw geschilderd. Dit voorbeeld illustreert hoe Mexicaans Muralisme niet alleen historische, maar ook revolutionaire en politieke boodschappen uitdroeg.
Man at the Crossroads/Man, Controller of the Univers van Diego Rivera
Chicano-muralisme (1960-heden, VS) – Culturele en politieke murals binnen Latijns-Amerikaanse gemeenschappen.
Voorbeeld van deze stroming is The Great Wall of Los Angeles.
Deze 800 meter lange mural vertelt de geschiedenis van gemarginaliseerde groepen in de VS, met een sterke nadruk op de Chicano-gemeenschap. Onderwerpen zoals migratie, racisme en burgerrechten worden visueel weergegeven. Dit project werd geschilderd door honderden kunstenaars en gemeenschapsleden en laat zien hoe Chicano-muralisme een stem gaf aan Latijns-Amerikaanse gemeenschappen in de VS.
Een deel van de 800 meter lange mural The Great Wall of Los Angeles
Community Mural Movement (VS, 1970-heden) – Lokaal georganiseerde muurschilderingen om gemeenschapsidentiteit te versterken.
Voorbeeld van deze stroming is “The Wall of Respect” in Chicago
Deze mural, gemaakt door Afro-Amerikaanse kunstenaars van het Organization of Black American Culture (OBAC), was een eerbetoon aan invloedrijke zwarte figuren in de geschiedenis, zoals Malcolm X en Harriet Tubman. Dit werk inspireerde gemeenschappen door heel de VS om hun eigen murals te maken die de geschiedenis en cultuur van hun wijken weerspiegelden. Dit was een pionierswerk in de Community Mural Movement en toonde de kracht van publieke kunst als middel voor gemeenschapsverandering.
The Wall of Respect in Chicago
Politiek, Protest en Herdenkings Muralisme (Vanaf 1920 -heden)– Murals die belangrijke politieke statements en protest in beeld weergeven. Herdenkingsmuralisme vind je met name op plekken waar historische gebeurtenissen hebben plaatsgevonden om de belangrijkheid van deze gebeurtenissen te verbeelden.
Voorbeeld is “The Kiss” / “My God, Help Me to Survive This Deadly Love” van Dmitri Vrubel
Deze iconische mural toont een passionele kus tussen Sovjetleider Leonid Brezjnev en DDR-leider Erich Honecker. Het beeld is gebaseerd op een beroemde foto uit 1979 en symboliseert de onderdanigheid van Oost-Duitsland aan de Sovjet-Unie. Het werk is een van de bekendste schilderingen op de East Side Gallery, een 1,3 kilometer lang stuk van de Berlijnse Muur dat na de val van de muur in 1989 werd omgevormd tot een openluchtkunstgalerie.
"The Kiss” / “My God, Help Me to Survive This Deadly Love” van Dmitri Vrubel
Kenmerken van het Muralisme
Monumentale Schaal en Openbare Toegankelijkheid
Murals worden vaak geschilderd op grote oppervlakken zoals gebouwen, bruggen en openbare pleinen. De schaal van deze werken maakt ze een opvallend en integraal onderdeel van de stedelijke omgeving. In tegenstelling tot kunst in musea of galeries, is Muralisme bedoeld om voor iedereen toegankelijk te zijn, waardoor het een democratische kunstvorm wordt die geen toelatingseisen kent.
Culturele en Historische Reflectie
Muralisme wordt vaak gebruikt om historische gebeurtenissen, culturele tradities en gemeenschapsverhalen te visualiseren. Veel murals bevatten:
- Beelden van historische figuren of belangrijke momenten uit een land of stad.
- Symbolen en iconografie die de identiteit van een gemeenschap versterken.
- Verhalen over sociale strijd, revolutie of gemeenschappelijke waarden.
Een deel van de East Side Gallery in Berlijn
Kobra-muurschildering bij Wynwood Walls in Miami
Sociale en Politieke Boodschappen
Murals dienen vaak als een krachtig communicatiemiddel om sociale en politieke thema’s aan te kaarten. Veel muralisten gebruiken hun kunst om onderwerpen als ongelijkheid, mensenrechten en milieuactivisme onder de aandacht te brengen. De mural kan een directe oproep tot actie zijn of juist op subtiele wijze bewustwording creëren bij de kijker.
Duurzame en Geavanceerde Technieken
Muralisten maken gebruik van verschillende technieken om hun werk te realiseren en te behouden. Traditioneel werden murals geschilderd met fresco-technieken, waarbij pigmenten direct in nat pleisterwerk werden aangebracht. Later werden tempera, olieverf en acrylverf gangbaar. Moderne muralisten gebruiken vaak:
- Airbrush-technieken voor zachte kleurovergangen.
- Spuitverf en rollerapplicaties voor grote oppervlakken.
- 3D-effecten en optische illusies die interactie met de omgeving creëren.
- Duurzame coatings om de schilderingen te beschermen tegen weersinvloeden en vandalisme.
- In sommige gevallen worden digitale tools zoals projectoren gebruikt om ontwerpen op muren te schetsen voordat de schildering wordt aangebracht.
Georganiseerde en Langdurige Werken
Murals worden doorgaans in opdracht van overheden, culturele instellingen of gemeenschappen gemaakt en zijn vaak bedoeld om jarenlang of zelfs decennialang te blijven bestaan. Dit onderscheidt muralisme van meer tijdelijke kunstvormen. Er wordt vaak veel tijd en geld geïnvesteerd in het ontwerp en de uitvoering, waardoor murals een blijvende impact hebben op de omgeving.
Bekende projecten zoals Wynwood Walls in Miami laten zien hoe murals kunnen bijdragen aan stadsverfraaiing en een toeristische trekpleister kunnen worden.
Samenwerking met de Gemeenschap
Veel muralisten werken in nauwe samenwerking met lokale gemeenschappen om kunstwerken te creëren die relevant zijn voor de mensen die er dagelijks mee in aanraking komen. Dit proces kan bestaan uit:
- Workshops en consultaties waarbij bewoners hun ideeën delen.
- Collectieve schilderprocessen, waarbij gemeenschapsleden deelnemen aan het maken van de mural.
- Thematische focus op onderwerpen die belangrijk zijn voor de buurt, zoals migratie, identiteit of economische ongelijkheid.
Belangrijke kunstenaars en hun werk
Diego Rivera:
Historische en sociale murals, vaak met revolutionaire thema’s. Een belangrijk werk van hem is Man at the Crossroads die hij na de vernietiging in Mexico overnieuw schilderde en toen de naam gaf Man, Controller of the Univers
José Clemente Orozco:
Dynamische en expressieve composities, met nadruk op menselijke emotie. Een belangrijk werk van hem is The Epic of American Civilization.
Dit is een gigantisch mural-cyclus bestaande uit 24 panelen die samen een epische vertelling vormen over de geschiedenis van Amerika, van de precolumbiaanse tijd tot de moderne industrialisatie.
David Alfaro Siqueiros:
Innovatieve technieken en futuristische stijlen. Een belangrijk werk van hem is La Marcha de la Humanidad. La Marcha de la Humanidad is de grootste muurschildering ter wereld (8.700 m²), waarin Siqueiros met innovatieve spuittechnieken en dynamische perspectieven de strijd van de mensheid voor vrijheid en rechtvaardigheid uitbeeldt, van onderdrukking tot revolutie, met een visie op een utopische toekomst.
JR:
JR is een Franse fotograaf en street artist die enorme foto's op openbare muren en gebouwen plaatst. Zijn werk is vaak gericht op het zichtbaar maken van verborgen of vergeten gemeenschappen. Beroemde werken: Face 2 Face, Inside Out.
Eduarodo Kobra:
Eduardo Kobra, oftewel Kobra, is een Braziliaanse Street Artist bekend van zijn hyperrealistische muurschilderingen. Zijn werken zijn enorm van grootte en zeer kleurrijk en terug te vinden over de hele wereld.