Een korte video over de roof en de terugkeer van het schilderij
Galleria d'Arte Moderna Ricci Oddi
Adres: Via San Siro, 13 29121 Piacenzas - Italië
Op 22 februari 1997 werd het kunstwerk Portret van een Dame van Gustav Klimt gestolen uit de Galleria d'Arte Moderna Ricci Oddi in Piacenza, Italië. De diefstal vond plaats onder mysterieuze omstandigheden en bleef meer dan twee decennia een onopgelost raadsel, totdat het schilderij in 2019 op een onverwachte wijze opdook. Deze kunstroof blijft een van de meest intrigerende in de Italiaanse kunstgeschiedenis, niet alleen vanwege de waarde van het gestolen schilderij, maar ook vanwege de onwaarschijnlijke terugkeer van het meesterwerk.
De Diefstal
Portret van een Dame is een werk uit de latere periode van Gustav Klimt, geschilderd rond 1916-1917. Het schilderij toont een jonge vrouw in een verfijnde pose en is geschilderd in Klimts kenmerkende stijl, met weelderige kleuren en delicate lijnen. Het was een van de belangrijkste stukken van de collectie van de Galleria d'Arte Moderna en werd in de weken voorafgaand aan de diefstal zorgvuldig bestudeerd door een lokale kunsthistorica, die ontdekte dat het schilderij eigenlijk een dubbele compositie was. Onder het Portret van een Dame bevond zich namelijk een ander schilderij, Portret van een Jong Meisje, dat lange tijd als vermist werd beschouwd.
In de dagen voor de diefstal werd het schilderij verwijderd van zijn gebruikelijke plek in het museum voor een nadere studie in verband met deze bijzondere ontdekking. Vervolgens werd het plotseling gestolen, op een moment dat het museum gesloten was voor renovaties. De dieven wisten het gebouw binnen te komen en het schilderij te verwijderen zonder enig spoor achter te laten. Er werd gespeculeerd dat het schilderij via het dak was weggehaald, aangezien er een raam openstond en er geen duidelijke sporen van een inbraak waren.
Het Langdurige Mysterie
De diefstal van het Portret van een Dame bleef jarenlang een onopgelost mysterie. De Italiaanse politie onderzocht verschillende theorieën, variërend van een georganiseerde kunstbende tot amateurcriminelen die het schilderij wellicht niet op de zwarte markt konden verkopen. Ondanks intensief onderzoek en internationale opsporingsacties bleef het schilderij spoorloos.
De diefstal raakte steeds meer in de vergetelheid, en men vreesde dat het meesterwerk voorgoed verloren was. Er gingen geruchten dat het schilderij mogelijk vernietigd was of ergens in een privécollectie was beland, onzichtbaar voor het grote publiek. De zaak kreeg af en toe nog aandacht in de media, maar zonder nieuwe aanknopingspunten bleef het mysterie onopgelost.
De Opmerkelijke Terugkeer
In december 2019, meer dan 22 jaar na de diefstal, gebeurde iets onverwachts. Tuinmannen die aan het werk waren in de tuin van de Galleria d'Arte Moderna ontdekten een metalen paneel aan de zijkant van het museum. Toen ze het paneel verwijderden, stuitten ze op een holte waarin een vuilniszak zat. Tot hun verbazing bleek in deze zak het vermiste Portret van een Dame van Klimt te zitten, in redelijk goede staat.
De vondst leidde tot enorme opwinding in de kunstwereld. Deskundigen bevestigden vrijwel onmiddellijk dat het om het originele schilderij ging, hoewel het een raadsel bleef hoe het werk op deze plek terecht was gekomen. Er werd gespeculeerd dat de dieven het schilderij mogelijk kort na de diefstal hadden verstopt, met het plan om het later op te halen, maar om onbekende redenen was dat nooit gebeurd.
Het Onderzoek
Na de terugkeer van het schilderij werd een nieuw onderzoek gestart om te achterhalen wie verantwoordelijk was voor de diefstal en waarom het schilderij al die jaren in het museum verstopt was gebleven. Hoewel er verschillende theorieën zijn, blijft het een mysterie wie de daders waren en waarom ze ervoor kozen het schilderij op deze ongewone plek achter te laten. De politie blijft onderzoeken of er sprake was van een mislukte poging tot verkoop op de zwarte markt of dat de dieven om onbekende redenen van gedachten waren veranderd.
De Culturele Impact
De terugkeer van het Portret van een Dame was een vreugdevolle gebeurtenis voor de kunstwereld en een triomf voor het museum in Piacenza. Het schilderij is nu weer een van de pronkstukken van de Galleria d'Arte Moderna en trekt talloze bezoekers die nieuwsgierig zijn naar zowel de artistieke waarde als het mysterieuze verhaal eromheen.
De diefstal en de latere vondst van het schilderij hebben de kwetsbaarheid van culturele instellingen voor kunstroven benadrukt. Net als andere beroemde kunstroven, zoals de diefstal van werken van Van Gogh en Rembrandt, laat dit incident zien hoe zelfs goed beveiligde kunstwerken het slachtoffer kunnen worden van gedurfde criminelen.
Portret van een Dame blijft een symbool van doorzettingsvermogen en hoop in de kunstwereld, een herinnering dat zelfs na decennia verloren gewaande meesterwerken kunnen terugkeren naar het publieke domein. Het schilderij blijft een fascinatie voor zowel kunstliefhebbers als experts, niet alleen vanwege zijn artistieke waarde, maar ook door het raadselachtige verhaal dat ermee verweven is.
Zeldzaam voorbeeld
De terugkeer van Portret van een Dame is een zeldzaam voorbeeld van een gestolen meesterwerk dat op een onverwachte manier weer opdook, en het zal nog lang in de herinnering blijven als een van de meest opvallende kunstroven in de moderne tijd.